شاید شما هم شنیده باشید که موها در دوران بارداری ضخیم و براق می‌شوند. این ممکن است به دلیل مقادیر ترشح زیاد هورمون استروژن باشد که در برخی از خانم‌ها باعث ریزش مو می‌شود.

با این حال، سایر خانم‌های بارداری که دچار ریزش مو هستند، در حین بارداری یا در ماه‌های اولیه پس از زایمان، ریزش مو دارند.

اگرچه که ریزش مو طبیعی است اما گاهی می‌تواند متاثر از مواردی مانند هورمون‌ها، استرس روی بدن یا بیماری‌های مرتبط با بارداری ایجاد شود.

چه عواملی باعث ریزش مو در دوران بارداری می‌شود؟ 

هم مردان و هم زنان به طور متوسط ​​روزانه حدود ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو از دست می‌دهند. در دوران بارداری، افزایش سطح استروژن چرخه طبیعی ریختن فولیکول مو را کند می‌کند. در نتیجه، بعضی از خانم‌ها در واقع ممکن است موهای خود را در حین بارداری کمتر از دست دهند. اما همیشه اینطور نیست.

تغییرات هورمونی 

برخی از خانم‌ها به دلیل داشتن استرس یا شوک ممکن است دچار ریزش و ریختن مو شوند. این بیماری تلوژن افلوویوم نام دارد و بر روی تعداد کمی از خانم‌ها در دوران بارداری تأثیر می‌گذارد.

در سه ماهه اول بارداری ممکن است بدن تحت فشار قرار گیرد زیرا تعادل هورمون‌ها به طور چشمگیری برای حمایت از کودک در حال رشد تغییر می‌کند. استرس بارداری نیز ممکن است بیشتر از ۳۰ درصد موهای شما یا بیشتر را در مرحله تلوژن یا "استراحت" چرخه مو تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین، به جای از بین رفتن متوسط ​​۱۰۰ تار مو در روز، ممکن است روزی ۳۰۰ تار مو را از دست بدهید.

ریزش مو به دلیل تغییرات هورمونی ممکن است فوراً اتفاق نیفتد. درعوض، ممکن است دو تا چهار ماه طول بکشد تا متوجه سست شدن و ریزش موی خود شوید. اگره این حالت عموماً بیشتر از شش ماه طول نمی‌کشد و به ریزش دائمی مو منجر نمی‌شود.

مشکلات بهداشتی 

ممکن است برخی مسائل بهداشتی در دوران بارداری بوجود بیاید و منجر به بروز تلوژن افلوویوم شود و ریزش مو را افزایش دهد. به ویژه اگر به عدم تعادل مداوم هورمون‌ها یا ویتامین‌های اساسی مربوط باشد.

مشکلات تیروئید

اختلالات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید (ترشح بیش از حد هورمون تیروئید) یا کم کاری تیروئید (ترشح خیلی پایین هورمون تیروئید) نیز می‌تواند عامل ریزش مو باشد و ممکن است تشخیص آن در دوران بارداری مشکل باشد.

از بین این دو اختلال، کم کاری تیروئید شایعتر است که حدود ۲ یا ۳ نفر از هر ۱۰۰ زن باردار را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ریزش مو یکی از علائم آن می‌باشد که همراه با گرفتگی عضلات، یبوست و خستگی است. در حدود ۱ نفر از هر ۲۰ زن نیز ممکن است پس از تولد نوزاد دچار مشکلات تیروئید (تیروئیدیت پس از زایمان) شوند. در همه این موارد، اختلالات تیروئید به با آزمایش خون تشخیص داده می‌شود.

کمبود آهن 

کمبود آهن هنگامی اتفاق می‌افتد که گلبول قرمز کافی برای اکسیژن رسانی به بافت‌های مختلف بدن نداشته باشید. این امر می‌تواند باعث ریزش مو به همراه علائم دیگری مانند خستگی، ضربان قلب نامنظم، تنگی نفس و سردرد شود.

اغلب زنان باردار در معرض خطر ابتلا به کم خونی فقر آهن قرار دارند، به ویژه اگر دو بارداری آنها نزدیک به هم باشد، یا چند قلو داشته باشند و یا اینکه بیماری صبحگاهی شدید داشته باشند. کمبود آهن نیز با آزمایش خون قابل تشخیص است.

در حالی که ریزش مو با این شرایط دائمی نیست، ممکن است ضخامت موهای شما تا زمانی که سطح هورمون یا ویتامین به حد طبیعی بر می‌گردد، به حالت طبیعی خود باز نگردد.

تروما 

ریزش مو ممکن است هیچ ارتباطی با بارداری یا ساختارژنتیکی شما نداشته باشد. اگر اخیراً موهای خود را با کش موی تنگ بسته‌اید، عمل زیبایی خاصی انجام داده‌اید یا با موهای خود خیلی خشن برخورد کرده اید، ممکن است دچار آنچه که به عنوان آلوپسی کششی نامیده می‌شود، شده باشید.

التهاب فولیکول‌های مو می‌تواند به سستی و ریزش مو منجر شود. در بعضی موارد، ممکن است فولیکول موی شما زخمی کند، که منجر به ریزش دائمی مو می‌شود.

علل دیگر 

توجه به این نکته مهم است که ریزش مو به علت تلوژن افلوویوم به طور سبب کم پشتی مو می‌شود. اگر متوجه ریزش موی تکه‌ ای یا طاسی شدیدتر شدید، ممکن است موارد دیگری نیز در این بروز این وضعیت نقش داشته باشند. همچنین احتمال دارد که به دلیل ساختار ژنتیکی و خود ایمنی دچار ریزش مو شده باشید، خواه باردار باشید یا نه.

• آلوپسی آندروژنیک (طاسی الگوی زنانه) در اثر کوتاه شدن مرحله رشد فولیکول‌های مو و مدت زمان طولانی‌تر بین ریختن مو و رشد جدید آن ایجاد می‌شود.
• آلوپسی آرئاتا باعث ریزش موی سکه‌ای در پوست سر و سایر قسمت‌های بدن می‌شود. ممکن است ریزش مو و رشد مجدد آن را تجربه کنید که غیرقابل پیش بینی یا چرخه‌ای باشد. هیچ درمانی برای این نوع ریزش مو وجود ندارد، اما برخی درمان‌های خاص ممکن است به جلوگیری از ریزش مو و رشد مجدد آن کمک کنند.

همچنین ممکن است باردار باشید و علاوه بر آن یکی از این اختلالات را به طور همزمان داشته باشید.

ریزش مو پس از زایمان 

بسیاری از خانم‌ها ریزش مو را طی چند ماه اول پس از زایمان شاهد هستند که به طور کلی حدود چهار ماه پس از زایمان به اوج خود می‌رسد. این وضعیت به معنی ریزش مو نیست، بلکه  به معنی "ریختن بیش از حد مو" می‌باشد که ناشی از افت هورمون استروژن است.

باز هم، این نوع ریزش مو تلوژن افلوویوم محسوب می‌شود. در حالی که ممکن است دیدن اینکه هر روز ۳۰۰ تار مو یا بیشتر می‌ریزد، مشکل باشد اما معمولاً بدون درمان برطرف می‌شود.

درمان ریزش موی وابسته به بارداری

ریزش مو در دوران بارداری و بعد از آن ممکن است نیاز به درمان خاصی نداشته باشد. این وضعیت به طور کلی به مرور زمان حل می‌شود.

اگر رشد مو به سطح قبلی نرسد، پزشکان گاهی مینوکسیدیل (Rogaine) تجویز می‌کنند، اما استفاده از این دارو در دوران بارداری بی خطر نیست.

در مورد اختلالاتی مانند کم کاری تیروئید یا کم خونی ناشی از فقر آهن، با مشورت پزشک خود از دارو یا مکمل‌های ویتامینی که سطح این موارد را در خون شما به حالت عادی برمی گرداند استفاده کنید تا چرخه رشد مجدد موهای شما به مرور زمان درمان شود.

درمان بیشتر اختلالاتی مانند آلوپسی آندروژنی در دوران بارداری توصیه نمی‌شود. پزشک شما ممکن است پیشنهاد کند که به جای دارو درمانی از لیزر سطح پایین (LLLT) که از امواج نور قرمز برای تحریک رشد مو استفاده می‌کند را امتحان کنید.

درمان ریزش مو، بعد از زایمان چگونه است؟ 

مصرف برخی از داروها در حین دوران شیردهی بی خطر است و برخی دیگر نه. به عنوان مثال مصرف Rogaine در دوران شیردهی، ایمن نیست. مصرف این دارو را باید بعد از دوره شیردهی شروع کنید.

پزشک شما می‌تواند جوانب مثبت و منفی هر یک از داروها و روش‌های درمانی را برایتان تعیین کند.

پیشگیری از ریزش مو در دوران بارداری 

ممکن است شما نتوانید برای جلوگیری از ریزش مو در دوران بارداری کاری انجام دهید و شاید هم برعکس. همه اینها به علت ریزش مو بستگی دارد.

سعی کنید موارد زیر را رعایت کنید:

• خوردن یک رژیم غذایی سالم و متعادل. بر روی دریافت مقدار کافی پروتئین، آهن و سایر مواد مغذی تمرکز کنید. همچنین ممکن است با توصیه پزشک خود از مکمل ویتامینی برای دوران بارداری و پس از زایمان استفاده کنید.
• از پزشک خود در مورد اینکه آیا دارو یا مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید، سبب ریزش مو می‌شوند، سوال کنید.
• سفت بافتن موها، خرگوشی یا دم اسبی بستن و سایر مدل‌های موی این چنینی که موهای شما را می‌کشد، ضرر دارد. پس سعی کنید تا حد ممکن از آرایش موی این چنینی پرهیز کنید.
• موها را به آرامی بشویید و از یک شانه دندانه دار استفاده کنید تا از کشیدن بیش از حد موها هنگام خیس بودنشان جلوگیری کنید.
• اجازه دهید موها به صورت طبیعی باشند و از ابزارهایی مانند اتو، سشوار، فر مو، روغن داغ و سایر ابزارها استفاده نکنید.
• با پزشک خود صحبت کنید. بعضی اوقات علت ریزش موی شما تنها با معاینه فیزیکی مشخص نمی‌شود. در حالی که در بیشتر موارد؛ ریزش مو در دوران بارداری موقتی است، موقعیت‌های دیگری نیز وجود دارد که ممکن است به درمان‌هایی مانند افزایش سطح ویتامین یا تنظیم سطح هورمون نیاز داشته باشد.

اگر موهای خود را از دست داده‌اید، می‌توانید شامپوها و نرم کننده‌های حجیم کننده مو را امتحان کنید. فرمولاسیون برخی شامپوها ممکن است موها را سبکتر کند و در هنگام استفاده از نرم کننده نیز به جای ریختن آن روی پوست سر، آن را بر روی انتهای موهای خود بریزید.

همچنین برخی از مدل‌های کوتاهی مو وجود دارند که علاوه بر اینکه به رشد موهای شما کمک می‌کنند مدل موهای شما را پرتر نشان می‌دهند.

از ریزش موی بارداری چه انتظاری می‌رود؟ 

ریزش مو در دوران بارداری اگرچه معمول نیست اما طبیعی است، به خصوص در رابطه با تغییرات هورمونی یا شرایط خاص سلامتی. رشد مو باید با گذشت زمان یا با درمان علت اصلی آن از سر گرفته شود.

ریختن موها حدود ۴ ماه بعد از زایمان اوج می‌گیرد. خبر خوب این است که به احتمال زیاد رشد عادی موهای شما در طی شش تا نه ماه آینده به حالت عادی بر می‌گردد.

اگر ریزش مو ادامه پیدا کرد یا علائم دیگری را مشاهده می‌کنید، با پزشک خود تماس بگیرید تا ببینید که آیا دلیل احتمالی دیگری برای ریزش موی شما وجود دارد، مانند آلوپسی آرئاتا یا آلوپسی آندروژنی.