مراقبت بعد کاشت مو: تغذیه و مراحل رشد مو بعد از پیوند مو

از هنگامی که شخص تصمیم به کاشت مو می‌گیرد، شروع به آماده کردن خود برای انجام عمل می‌شود، هم از لحاظ فیزیکی و هم از لحاظ روانی. در این فرآیند، شخص معمولاً تلاش می‌کند تا بهترین مرکز کاشت مو را از طریق بدست آوردن اطلاعات مفصل درباره کاشت مو پیدا کند. پروسه پیش از عمل، حین عمل و پس از عمل قواعد متفاوتی داشته و الزامات هر کدام نیز با دیگری متفاوت است. عوامل زیادی وجود دارند که بر موفقیت درمان از ابتدا تا انتهای درمان موثر است. به همین دلیل، مراقبت باید در تمام مراحل کاشت مو انجام شود. با وجود موفقیت آمیز بودن عمل، امکان حصول بهترین نتایج تنها زمانی به حداکثر خواهد رسید که بیمار کاملاً از قواعد عمل کاشت مو پیروی کرده و کاملاً توجه خود را به این امر معطوف نماید.

اقدامات و مراقبت های قبل از کاشت مو

دو هفته پیش از جراحی کاشت مو

کسی را برای رساندن شما به کلینیک پیدا کنید

باید آمادگی برای جراحی کاشت مو را دو هفته پیش از تاریخ تعیین شده برای جراحی آغاز نمایید. اولین چیزی که باید مراقب آن باشید برنامه زمانی و وسیله نقلیه‌تان است. تا الان باید چند روز، ترجیحاً یک هفته، مرخصی گرفته باشید تا بتوانید بعد از جراحی به خوبی استراحت کنید. بهتر است از کسی مثلاً یکی از اعضای خانواده یا دوستان بخواهید تا شما را به کلینیک کاشت مو برساند و بعد از اتمام جراحی شما را به خانه بازگرداند.

موهای خود را کوتاه نکنید

در هنگام آماده شدن برای جراحی موهایتان را کوتاه نکنید. جراح کاشت مو ترجیح می‌دهد که کیفیت موهایتان را در روز جراحی مجدداً بررسی کند و موهایتان را در ابتدای جراحی کوتاه نماید. موهایتان در ابتدای جراحی تقریباً بطور کامل تراشیده خواهد شد. باید مصرف هرگونه داروی ضد ریزش مو همچون روگین، ماینوکسیدیل و فیناستراید را فوراً قطع کنید.

داروهای خود را به اطلاع پزشک برسانید

اگر از داروهای رقیق کننده خون از جمله پلاویکس، وارفارین و هپارین استفاده می‌کنید، لطفاً بلافاصله متخصص کاشت مویتان را در جریان بگذارید؛ زیرا این داروها می‌توانند با بهبودی بعد از عمل تداخل کنند، پس پزشک باید شما را برای آن آماده کند. اگر از داروهای مسدود کننده بتا همچون پروپرانولول استفاده می‌کنید، لطفاً در اولین فرصت این مسئله را به اطلاع پزشک برسانید زیرا پزشک برایتان دارویی را از همین خانواده تجویز خواهد کرد که با نتایج کاشت مو تداخلی نداشته باشد.

یک هفته پیش از جراحی کاشت مو

قطع مصرف ویتامین B و E

در فاصله یک هفته مانده به عمل کاشت مو، مصرف ویتامین ‌های B و E را قطع کنید. این ویتامین‌ها در قرص‌های مولتی ویتامین نیز وجود دارند و باید از مصرف آنها خودداری کنید زیرا خونریزی را افزایش می‌دهند. می‌توانید سه روز پس از اتمام جراحی مصرف ویتامین‌ها را از سر بگیرید.

داروهای ضد التهابی مصرف نکنید

از مصرف داروهای ضدالتهابی همچون آسپرین و ایبوپروفن، یک هفته پیش از جراحی خودداری کنید زیرا این داروها با نتایج جراحی تداخل می‌کنند. می‌توانید مصرف داروهای ضدالتهابی را سه روز پس از کاشت مو از سر بگیرید. باید داروهای تجویزی از جمله داروهای فشار خون، کلسترول و قلب را طبق تجویز پزشک مصرف کنید، حتی در روز جراحی.

سیگار نکشید

اگر سیگار می‎‌کشید باید در اولین فرصت ممکن مصرف آن را قطع کنید. سیگار باعث انسداد عروق خونی می‌شود که در نتیجه جریان خون و مواد مغذی به پوست سر را کاهش می‌دهد. بعلاوه سیگار کشیدن سطح مونوکسید کربن خون را افزایش می‌دهد که در نتیجه ظرفیت انتقال اکسیژن را در گلبول‌ها کاهش خواهد داد. این اثرات بهبودی زخم‌ها پس از جراحی را تحت تأثیر قرار خواهد داد و به میزان زیادی احتمال بروز اسکار را از استخراج واحد فلیکولی افزایش خواهد داد. توصیه می‌کنیم که مصرف سیگار را حداقل یک هفته پیش از جراحی قطع کنید و تا دو هفته بعد از جراحی نیز سیگار نکشید. 

سه روز پیش از کاشت مو

کسانی که به طور منظم موهای خود را رنگ می‌کنند تا سفیدی موی خود را بپوشانند، از سه روز قبل از جراحی نباید موهای خود را رنگ کنند. استرس اصلی‌ترین محرک تنش‌زا در بدن انسان است و بنابراین باید در روزهای منتهی به جراحی میزان استرس خود را تا بیشترین حد ممکن پایین بیاورید.

صبح روز جراحی

اقداماتی که در صبح روز جراحی انجام می‌دهید برای داشتن یک تجربه مثبت بسیار مهم است. عدم انجام کارهای منزل یا کارهای سنگین در صبح روز جراحی اهمیت زیادی دارد زیرا باید تا حد ممکن در حالت ریلکس باشید تا برای درمان آماده شوید.

صبح روز عمل دوش بگیرید و موهایتان را به آرامی بشویید. موهای خود را پس از دوش گرفتن خشک کنید و از اسپری مو، ژل و یا سایر حالت‌دهنده‌های مو استفاده نکنید. وقتی که برای جراحی به کلینیک مراجعه می‌کنید نباید هیچ چیزی روی موهایتان وجود داشته باشد. 

در روز جراحی یک لباس گشاد و راحت بپوشید. از پوشیدن تی شرت خودداری کنید زیرا مجبور خواهید شد که آن را با کشیدن از روی سر خود از تن درآورید. رکابی مناسب‌ترین لباسی است که می‌توان در صبح جراحی پوشید زیرا فضای به اندازه کافی دارد که بتوان به راحتی آن را از تن درآورد. در نتیجه احتمال هرگونه مالیده شدن لباس به سر یا جدا شدن پانسمان و گرافت‌ها از روی سر به صفر خواهد رسید.

آخرین و مهمترین مسئله در صبح روز جراحی خوردن یک صبحانه کامل و سالم است. صبحانه‌ای میل کنید که غنی از پروتئین و کربوهیدرات و چربی‌های سالم باشد. همانطور که می‌دانید فرآیند کاشت مو ممکن است یک روز کامل طول بکشید و معمولاً در کلینیک برای شما ناهار سرو خواهد شد. در نهایت، برایتان بهترین نتیجه را آرزو می‌کنیم و اگر سوالی یا نگرانی خاصی دارید حتماً پیش از ترک منزل با پزشک یا منشی در میان بگذارید.

تغدیه بعد از کاشت مو

پس از انجام توصیه‌های پزشک بعد از کاشت مو، اهمیت دادن به آنچه که می‌خورید به رشد سالم و قوی فولیکول‌های جدید مو کمک خواهد کرد.

در این فرآیند، محتاط بودن در مورد رژیم غذایی‌تان و مصرف غذاهای مقوی برای مو، نرخ بازسازی سلولی را پس از کاشت افزایش داده و به کاهش دوره ریکاوری پس از عمل کمک خواهد کرد.

بنابراین هر غذایی که مصرف کنید تأثیر مستقیمی روی فولیکول‌ها تازه کاشته شده شما خواهد داشت. اگر سیستم غذایی شما فاقد ریز مغذی‌ها و عناصر ماکرو (از جمله مواد معدنی، ویتامین‌ها، پروتئین‌ها و اسیدهای چرب) باشد، ممکن است نارسائی غشای سلولی رخ دهد. این عارضه می‌تواند با چرخه طبیعی عمر تارهای مو تداخل ایجاد کرده و از تغذیه فولیکول‌های مو جلوگیری کند و در نتیجه رشد مجدد موها را مسدود نماید. در نتیجه پروسه ریزش مو حتی پس از کاشت مو نیز ادامه خواهد یافت.

برای داشتن فولیکول‌های سالم مو، باید رژیم غذایی خود را با غذاهایی که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم تغییر دهید؛

ویتامین‌های گروه B

ویتامین‌های گروه B از جمله B7 (بیوتین) و B12 نقشی حیاتی در ساختار، کیفیت و رشد سالم تارهای مو دارند. این ویتامین‌ها سوخت و ساز مواد غذایی را نیز تقویت می‌کنند و مواد غذایی را به همه جای بدن از جمله مو و فولیکول مو می‌رسانند. به همین دلیل، پزشکان معمولاً به بیماران توصیه می‍کنند تا پس از کاشت مو از مکمل‌های ویتامین گروه B استفاده کنند.

غذاهای سرشار از ویتامین B عبارتند از:

مرغ؛ گوشت قرمز، موز، آووکادو، برنج قهوه‌ای، آجیل و تخم مرغ.

زینک

در صورت کمبود زینک در بدن، موها نازک شده و ریزش مو مشکلی جدی برایتان بوجود خواهد آورد. به همین دلیل، مصرف زینک پس از کاشت مو بسیار مهم است. زینک همچنین در ترمیم بافت، تولید کلاژن، تکثیر سلولی، تعادل هورمونی، جذب ویتامین و سنتز پروتئین نقش مهمی دارد.

برخی از غذاهای غنی از زینک عبارتند از:

گوشت بره، نخود، میگو، غلات کامل، اسفناج، تخم مرغ و ماهی.

آهن

فقر آهن نیز می‌تواند بر ریزش مو تأثیرگذار باشد. آهن باعث تقویت موها شده، بافت مو را بهبود می‎‌بخشد، به انتقال اکسیژن و مواد مغذی به فولیکول مو و پوست کف سر کمک می‌کند.

به لطف این عملکرد آهن، بیماران خواهند توانست نتایج دلخواه خود را از این جراحی به دست بیاورند. به همین طریق، آهن سیستم ایمنی بدن را نیز تقویت کرده و زمان ریکاوری بعد از کاشت را تسریع می‌کند.

برخی از غذاهای سرشار از آهن عبارتند از:

اسفناج، لوبیا، گوشت گوساله، صدف و جگر گوساله.

ویتامین E

ویتامین E خاصیت آنتی اکسیدان دارد.

به دلیل تسریع فرآیند بهبودی پوست آسیب دیده در ترمیم اسکار بسیار موثر است.
پس از بهبودی زخم‌ها در نواحی اهدا کننده و گیرنده، می‌توان از روغن ویتامین E برای نرم کردن بافت و بهبود کیفیت آن استفاده کرد.

برخی از غذاهای غنی از ویتامین E عبارتند از:

بادام، آووکادو، اسفناج، روغن آفتاب گردان و زیتون.

ویتامین C

ویتامین C یک آنتی اکسیدان است و نقش بسیار مهمی در تولید کلاژنی که برای بهبودی زخم حیاتی است ایفا می‌کند. ویتامین C در مبارزه علیه استرس اکسایشی که باعث سفیدی و ریزش مو می‌شود بسیار موثر است.

غذاهای سرشار از ویتامین C عبارتند از:

انواع فلفل، کلم، کیوی، بروکلی، میوه‌های دانه‌ای و مرکبات.

ویتامین A

 ویتامین A برای تولید و رشد تمام سلول‌ها بدن از جمله ریشه مو ضروری است.

ویتامین A در تولید سبوم، ماده‌ای شبیه به بافت چربی که پوست کف سر را مرطوب کرده و موها را سالم نگاه می‌دارد، نقش موثری دارد.

کمبود ویتامین A می‌تواند منجر به ریزش مو و همچنین خشکی و خارش کف سر شود. (خارش کف سر یکی از عوارض جانبی زودگذر بعد از کاشت مو است).

برخی از غذاهای سرشار از ویتامین A عبارتند از:/

هویج، سیب‌زمینی شیرین، جگر گاو، کلم، اسفناج و کدو حلوایی.

غذاهای کم کلسترول

ضمناً پزشکان توصیه می‌کنند که مراقب سطح کلسترول خود باشید. کاهش چربی از رژیم غذایی LDL (کلسترول بد) را در بدن شما کاهش خواهد داد و میزان HDL (کلسترول خوب) در بدن افزایش خواهد یافت.

اگر سطح کلسترول در سطح متعادلی حفظ شود، هم ریکاوری زخم‌ها و هم رشد سالم موها تضمین خواهد شد.

فرآیند ریکاوری و نگهداری

رفع احتمال خونریزی، ورم و عفونت

در صورتی که کاشت مو در محیطی استریل و با شرایط مطلوب انجام شود خطر عفونت بسیار کم است. اگرچه فرآیند بهبودی بعد از کاشت مو در هر بیمار متفاوت است ولی حدوداً یک سال طول می‌کشد. سه روز اول پس از جراحی اهمیت ویژه‌ای دارد. ممکن است در شب اول کمی درد داشته باشید ولی با مصرف مسکّن‌های تجویز شده، شب راحتی را سپری خواهید کرد. در چند روز اول بعد از کاشت مو، باید تا جای ممکن به پشت دراز بکشید و هیچ تماسی با ناحیه کاشته شده نداشته باشید. روز بعد از کاشت، دوباره به مطب مراجعه خواهید کرد تا پانسمان روی گردن برداشته شده و پانسمان جدید بسته شود.

سپس داروهایی برای ورم (ادما) برایتان تجویز خواهد شد و همین داروها برای برطرف کردن دغدغه‌هایتان را در سه روز اول کافیست. در سه روز اول، ممکن است اندکی خونریزی در ناحیه‌ای که فولیکول‌های استخراج و کاشته شده وجود داشته باشد که پیامد طبیعی عمل است.

استفاده از آنتی بیوتیک

به منظور جلوگیری از ملتهب شدن بافت، باید به طور منظم داروهای آنتی بیوتیک مصرف کنید، در ۵ روز اول نباید آنها را نامنظم مصرف کنید.

شستشوی موها

در انتهای سه روزه اول، می‌توانید موهایتان را بشویید. باید موهایتان را برای ۱۵ روز بشویید که از روز سوم بعد از جراحی شروع می‌شود و باید از لوسیون و شامپوی تجویز شده استفاده نمایید.

در فرآیند شستشوی موهایتان پوسته‌های تشکیل شده بخاطر کاشت مو نرم شده و تا روز پانزدهم بطور کامل از بین خواهد رفت.

ورزش و فعالیت بدنی

حداقل یک ماه بعد از کاشت مو، باید از ورزش‌های سنگین و فیزیکی خودداری کرد.

فعالیت‌های ورزشی فشار خون و ضربان قلب را افزایش می‌دهد. افزایش ضربان قلب باعث خونریزی ریز حفره‌هایی که فولیکول مو در آنها کاشته شده می‌شود و در نتیجه به فولیکول مو آسیب خواهد زد. پزشکان توصیه می‌کنند که حداقل تا یک هفته بعد از جراحی از فعالیت‌هایی که باعث خستگی و تعریق بدن می‌شود خودداری کنید. هرچند ۴ الی ۵ روز بعد از جراحی می‌توانید پیاده‌روی با سرعت پایین را شروع کنید که باعث خستگی و تعریق نمی‌شود.

محافظت در برابر آفتاب

پس از کاشت مو، باید تا دو هفته از ناحیه جراحی در برابر اشعه آفتاب محافظت کنید. در هنگام خروج از خانه از کلاهی استفاده کنید که بیش از حد تنگ نباشد.

ریزش مو بعد از کاشت

بعد از گذشت یک ماه از جراحی، مهمترین بخش فرآیند را پشت سر گذاشته‌اید. در این مرحله، وارد فاز ریزش ناگهانی مو خواهید شد. در عرض چند هفته بعد از کاشت مو، موهایتان خواهد ریخت. اکثر موهای کاشته شده (حدود ۹۰ درصد) در این مرحله خواهند ریخت، پس نیازی به نگرانی نیست. این عارضه به این دلیل رخ می‌دهد که گرافت‌های مو بدلیل فعال شدن مکانیسم دفاعی آنها در زمان کاشت فولیکول مو وارد فاز خواب (تلوژن) می‌شوند.

 چه زمانی نتیجه مشاهده می شود؟

۲ الی ۴ ماه پس از جراحی موی کاشته شده کاملاً سالم رشد خواهند کرد و وارد چرخه جدید رشد خواهند شد. پزشکان توصیه می‌کنند که در این دوره صبر داشته باشید.

بعد از ماه چهارم، موها بیشتر رشد کرده و ساختار خود را بازمی‌یابند.

از هشتمین ماه بعد از جراحی خواهید دید که موی کاشته شده ضخیم‌تر و پرپشت‌تر شده است. حدوداً یک سال بعد از جراحی کاشت مو، موهایتان روز به روز پر پشت‌تر شده و ظاهری طبیعی خواهند یافت.